Fitokannabinoidy są kluczowymi związkami występującymi w roślinach, a zwłaszcza w konopiach. Nazywane również kannabinoidami, są substancjami, które były znane i wykorzystywane przez ludzkość od tysięcy lat. Ich obecność w konopiach odpowiada za niezwykłe efekty terapeutyczne i lecznicze właściwości tej rośliny. Dzięki fitokannabinoidom konopie są wykorzystywane w leczeniu wielu chorób i stanów zdrowotnych, a ich znaczenie w medycynie jest coraz bardziej doceniane.
Czym są fitokannabinoidy ?
Fitokannabinoidy to związki chemiczne znajdujące się w roślinach, które pełnią funkcję ochronną przed szkodnikami i promieniowaniem UV. Są obecne w wielu roślinach, takich jak chmiel, oregano czy trufle, ale najwięcej z nich występuje w kwiatach żeńskiej odmiany konopi. Fitokannabinoidy są grupą związków, które wykazują działanie terapeutyczne i mogą wpływać na pracę wielu układów, takich jak odpornościowy, nerwowy i hormonalny. Najważniejsze przedstawiciele tej grupy związków to THC, CBD, CBC, CBG, CBN, THCV, THCA i CBDA, z których każdy odpowiada za szereg korzystnych właściwości leczniczych. Fitokannabinoidy najlepiej działają w połączeniu z innymi substancjami, takimi jak terpeny, co zwiększa ich skuteczność terapeutyczną.
Układ endokannabinoidowy a fitokannabinoidy
Układ endokannabinoidowy jest jednym z fundamentalnych systemów fizjologicznych, który ma wpływ na niemal wszystkie procesy zachodzące w organizmie człowieka. Jego właściwe funkcjonowanie jest niezbędne dla utrzymania homeostazy, czyli równowagi wewnętrznej organizmu. Układ endokannabinoidowy składa się z trzech podstawowych elementów: receptorów kannabinoidowych, endokannabinoidów oraz enzymów metabolicznych. Receptory CB1 i CB2, rozsiane w całym organizmie, odpowiadają za regulację apetytu, emocji i właściwe działanie układu immunologicznego. Endokannabinoidy, czyli naturalnie występujące związki chemiczne, pobudzają te receptory i działają na organizm na “żądanie”. Enzymy metaboliczne natomiast są odpowiedzialne za wytwarzanie i usuwanie endokannabinoidów z organizmu. Fitokannabinoidy, które występują naturalnie w niektórych roślinach, są odpowiednikami endokannabinoidów i mogą pomóc w regulacji działania układu endokannabinoidowego oraz utrzymaniu równowagi w organizmie. W konopiach występują trzy najważniejsze fitokannabinoidy: THC, CBD i CBG.
THC
THC, znany także jako tetrahydrokannabinol, jest kannabinoidem występującym naturalnie w konopiach indyjskich, który posiada udokumentowane działanie psychoaktywne. Jego mechanizm działania polega na łączeniu się z receptorami CB1 w mózgu, co prowadzi do zmian w uwalnianiu substancji chemicznych, w tym zwiększonego wydzielania dopaminy, co może powodować efekty psychologiczne.
Oprócz efektów psychoaktywnych, THC znajduje również zastosowanie w medycynie dzięki silnym właściwościom przeciwzapalnym. Jest wykorzystywany w leczeniu chorób neurologicznych, przewlekłego bólu, łagodzeniu objawów chemioterapii, a także w leczeniu wymiotów i nudności.
CBD
CBD to kannabidiol, organiczny związek chemiczny, który posiada silne właściwości lecznicze. Jego mechanizm działania polega na hamowaniu enzymu FAAH, który rozkłada anandamid, zwiększając jego stężenie i siłę działania. To aktywuje układ endokannabinoidowy do pracy i wpływa na regulację procesów fizjologicznych.
CBD wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwbólowe i regeneracyjne dla organizmu. Ponadto sprawdza się w leczeniu chorób takich jak epilepsja, choroba Alzheimera, zaburzenia neuropsychiatryczne i lękowe. Badania sugerują, że kannabidiol może pomóc w rzuceniu palenia i leczeniu uzależnienia od opioidów. Co ważne, nie wywołuje działania psychoaktywnego, czyli nie wpływa na zmianę stanu psychicznego po jego zastosowaniu.
CBD wykazuje również działanie przeciwnowotworowe, ograniczając rozsiewanie komórek nowotworowych, hamując ich wzrost i prowadząc do ich obumarcia. Zazwyczaj jest dobrze tolerowany przez pacjentów, chociaż niekiedy może powodować zmęczenie, biegunkę czy zmniejszenie apetytu.
CBG
CBG, czyli kannabigerol, to kannabinoid występujący w roślinach konopi. Zwany jest również “matką kannabinoidów”, ponieważ w miarę dojrzewania konopi przekształca się w inne kannabinoidy, takie jak THC i CBD. CBG jest antagonistą receptora CB1 i częściowo znosi działanie psychoaktywne THC.
CBG wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze, a także działa na poprawę nastrój i relaksację. W połączeniu z innymi kannabinoidami i terpenami, CBG wzmacnia efekt synergii. Może być stosowany w leczeniu chorób takich jak nowotwory, choroby neurologiczne (np. Alzheimera, choroby Huntingtona) i choroby autoimmunologiczne (np. choroby zapalne jelit).
Zainteresowanie działaniem leczniczym substancji zawartych w konopiach prowadzi do przeprowadzania coraz więcej badań. Badanie te pomagają w określeniu właściwości kolejnych związków, takich jak kannabinoidy, terpeny i związki fenolowe. Dzięki temu możliwe będzie opracowanie coraz skuteczniejszych i bardziej precyzyjnych metod leczenia.
Warto pamiętać, że konopie zawierają również wiele innych związków, w tym toksyczne substancje. A te mogą powodować negatywne skutki zdrowotne u niektórych osób. Dlatego ważne jest, aby stosować marihuanę leczniczą pod kontrolą lekarza i zgodnie z zaleceniami.