W związku z niedawnym zatrzymaniem aktora pod wpływem środków odurzających, pojawiły się pytania dotyczące możliwości prowadzenia auta pacjentom medycznej marihuany. W oświadczeniu, mężczyzna zapewnił, że stosuje medyczną marihuanę jako część swojego leczenia. Pacjenci medycznej marihuany zadają wiele pytań odnośnie prowadzenia pojazdów po zastosowaniu lek. Czy jest to możliwe?
Prawo w Polsce
Jazda samochodem pod wpływem środków odurzających, w tym medycznej marihuany, jest uznawana za przestępstwo. Niestety, w przeciwieństwie do alkoholu, nie został jeszcze określony dopuszczalny poziom THC we krwi. Niezależnie od celu użycia marihuany – zarówno medycznego, jak i rekreacyjnego – prowadzenie pojazdu jest niezgodne z prawem. Naraża to na surowe konsekwencje, przez co pacjenci medycznej marihuany nie czują się bezpiecznie.
W Polsce nie ma uregulowań prawnych dotyczących dopuszczalnej ilości substancji odurzających lub psychoaktywnych we krwi. Zgodnie z prawem, posiadanie i stosowanie tych substancji jest nielegalne. Dlatego nie ma mowy o ustalonych normach i dopuszczalnych stężeniach we krwi.
W przypadku prowadzenia pojazdów, decydujący jest wynik testu narkotykowego, a nie konkretne stężenie substancji we krwi, na przykład:
- 200 ng/ml bezpośrednio po spożyciu marihuany
- 5 ng/ml kilka tygodni po spożyciu
Ostatecznie, pozytywny wynik testu narkotykowego jest uznawany za przestępstwo, niezależnie od celu użycia medycznej marihuany.
Czy coś grozi pacjentowi medycznej marihuany prowadzącemu auto ?
W Polsce nie ma rozróżnienia między zatrzymaniem kierowcy pod wpływem marihuany medycznej czy rekreacyjnej. Zgodnie z przepisami, marihuana jest uznawana za narkotyk, a prowadzenie pojazdu pod jej wpływem jest zabronione. Zgodnie z artykułem Art. 178a § 1 Kodeksu Karnego:
„Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2″.
Art. 178a § 1 Kodeksu Karnego
Osoba zatrzymana za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego podlega karze. Grozi jej pozbawienie wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Taka kara grozi również, jeśli osoba ta wcześniej była już skazana za to przestępstwo. Prowadzenie pojazdu pod wpływem środka odurzającego może być również uznawane jako wykroczenie. W takim przypadku obowiązuje Art. 87 § 1 Kodeksu Wykroczeń:
“Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 50 złotych.”
Art. 87 § 1 Kodeksu Wykroczeń
W przypadku popełnienia wykroczenia, sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów. Ponadto, przepisy przewidują surowsze kary dla osób, które pod wpływem środków odurzających spowodują wypadek.
Jak interpretować prawo ?
Kodeks Karny oraz Kodeks Wykroczeń mówią o prowadzeniu pojazdów pod wpływem środka odurzającego. Niestety, nie ma jednoznacznej definicji tych pojęć, a granica między nimi jest niejasna i zależy od podejścia funkcjonariuszy.
Jeśli zostanie udowodnione, że osoba zatrzymana była pod wpływem środka odurzającego to zostanie odpowiedzialna na podstawie przepisów Kodeksu Karnego. Ze względu na to, że mogło wpłynąć na jej sprawność psychomotoryczną, .
Natomiast jeśli nie udowodniono, że substancja odurzająca miała wpływ na prowadzenie pojazdu, zatrzymany odpowie na podstawie przepisów Kodeksu Wykroczeń. Aby określić wpływ środka odurzającego na organizm, potrzebne jest ustalenie dowodów. Są to badania lub zeznania świadków, które potwierdzą sposób zachowania osoby zatrzymanej. Na tej podstawie biegli określą stopień zaburzenia świadomości sprawcy.
Jak długo THC utrzymuje się w organizmie pacjenta marihuany medycznej ?
Wiele zależy od indywidualnych cech organizmu oraz częstotliwości stosowania. Przyjęcie marihuany regularnie przez długi czas może skutkować jej wykryciem nawet do kilku miesięcy po zaprzestaniu stosowania. Jest tak zwłaszcza w przypadku testów na obecność narkotyków.
Kierowca może stracić prawo jazdy. Jeśli podczas kontroli drogowej policja przeprowadzi test na obecność substancji odurzających i wykryje obecność marihuany, to mogą zostać nałożone kary.
Działania niepożądane u pacjentów medycznej marihuanie wpływające na prowadzenie pojazdów
Prowadzenie pojazdów pod wpływem składników konopi zwiększa ryzyko wypadku drogowego ze względu na krótkotrwałe negatywne działanie kannabinoidów na funkcje psychomotoryczne.
Najczęstszymi działaniami niepożądanymi kannabinoidów wpływających na zdolność prowadzenia pojazdów są :
- zaburzenia koordynacji,
- osądzenia sytuacji,
- euforia,
- upośledzenie pamięci krótkotrwałej
- przetwarzania informacji,
- zawroty głowy,
- senność oraz
- możliwość omdlenia.
Zaleca się wstrzymanie się od prowadzenia pojazdów mechanicznych od 4 do 8 godzin po przyjęciu leku. Lekarz ustala to w zależności od indywidualnej reakcji pacjenta. W Polsce najbardziej dostępną formą medycznej marihuany jest susz, a akceptowaną formą podania leku jest waporyzacja (inhalacja).
Zgodnie z wytycznymi College of Family Physicians of Canada, okres powstrzymania się od prowadzenia pojazdów po inhalacji wynosi 4 godziny. Po spożyciu doustnym jest to 6 godzin, a w przypadku wystąpienia stanów euforycznych – 8 godzin po inhalacji lub spożyciu doustnym.
Czy możliwa jest zmiana prawa na korzyść pacjenta medycznej marihuany?
W grudniu 2019 roku poseł Jarosław Sachajko oraz Paweł Szramka zwrócili się do Ministerstwa Zdrowia. Była to interpelacja w sprawie dopuszczalnych poziomów składników konopi medycznych i siewnych, takich jak THC, w organizmie. Pytanie, jakie zadali, dotyczyło legalizacji medycznej marihuany w Polsce oraz zniesienia działania psychoaktywnego THC w obecności CBD. Wskazywali również na brak uregulowań prawnych, który powoduje wiele trudności. Osoby, które nie stosowały konopi od dłuższego czasu, mogą mieć pozytywny wynik narkotestu podczas zatrzymania przez policję. Niestety, posłowie otrzymali odmowę i odrzucili ich starania w celu zmiany przepisów w tym zakresie.
Polska należy do krajów o najwyższych karach za prowadzenie pojazdów pod wpływem substancji odurzających. Wiele innych państw, mimo podobnych restrykcji, określa dopuszczalny poziom metabolitów THC we krwi. To pozwala na prowadzenie pojazdów po zastosowaniu konopi. Zmiany w przepisach są niezbędne, ponieważ szkodzą one pacjentom, którzy korzystają z medycznej marihuany w leczeniu swoich dolegliwości.
Nikt nie może prowadzić pojazdów pod wpływem medycznej marihuany, a naruszenie prawa skutkuje surowymi karami. W Polsce nie ma ustalonych dopuszczalnych poziomów składników konopi medycznych (THC) we krwi. W przypadku zatrzymania przez policję i przeprowadzenia testu, można stracić prawo jazdy. Pacjenci medycznej marihuany powinni wstrzymać się od prowadzenia pojazdów mechanicznych, zwłaszcza bezpośrednio po inhalacji lub spożyciu doustnym. Najlepiej jest poczekać kilka godzin przed prowadzeniem pojazdu. Indywidualny czas oczekiwania zależy od sposobu przyjmowania marihuany i reakcji organizmu na jej działanie.
